Profesör uyardı: Eskişehir’de sulara bırakılan akvaryum balıkları Sakarya havzasını istila etme potansiyeline sahip – Diken

Eskişehir’in İnönü ilçesindeki Sarısu deresinde, akvaryumda beslenmek için Cenup ABD ve Endonezya’dan getirilen istilacı türler olan vatoz balığı ile kedi balığı tespit edildi. Prof. Dr. Özgür Emiroğlu balıkların ‘tüm Sakarya havzasını istila etme potansiyeline sahip’ bulunduğunu belirtti.

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Kısmı öğretim üyesi Emiroğlu, ekibiyle 2015 senesinde yaptıkları araştırmada İnönü ilçesi Sarısu deresinde iki istilacı balık türü tespit etti.

‘Naturel türlerin yok olmasına sebep oluyor’

‘İnsanlar tarafınca bir süre sonrasında sulara bırakılan vatoz balığının’ geldiği yerdeki naturel türlerin yok olmasına sebep olduğuna dikkat çeken Emiroğlu şunları aktardı: “Maalesef iklim değişikliğinin etkilerini yavaş yavaş görmeye başladık. Doğal olarak ki bunda insanlarımızın da tesiri var. Eskişehir’de de balıkçılık anlamında ciddi problemler yaşıyoruz. Ciddi anlamda istilacı balık türleri var. Bu istilacı balık türleri yaşamış olduğu naturel ortamdan başka bir ortama getirilip, bu alanda popülasyon kuruyor ve zararları insana kadar etkileyen türlerdir.

Biz 2015 senesinde Eskişehir’de iki istilacı balık türü tespit ettik. Bunlardan bir tanesi Vatoz olarak tanımlanan ve akvaryumcuların oldukça kullandığı, akvaryumlarda oldukça gördüğümüz balıklardan bir tanesi. Bu balık Cenup ABD kökenli. Beslenmek için akvaryumlarımıza getirilmiş. Fakat maalesef insanlarımız akvaryumda yaşayan bu balıkları bir süre sonrasında bakamadıkları için ölmesinler diye, iyi amaçlarla sularımıza bırakıyorlar.

Bunlar sıcak su balığı. Siz bunu düzgüsel derelerimize bırakırsanız yaşamaz. Sadece Eskişehir’in İnönü ilçesindeki Sarısu şeklinde ılıman sulara bırakılanlar ciddi bir popülasyon oluşturmuşlar. Bu geldiği yerdeki naturel türlerin yok olmasına sebep oluyor, öteki balıkların gıda zincirini etkiliyor, onlarla rekabetlere giriyor. Sularımızın temizleme enerjisini yok ettikleri için de sularımızda yoğun halde kalite bozukluklarına da sebep oluyor.”

Sarısu deresinde tespit ettikleri kedi balığının hem Türkiye hem de dünyada oldukça ciddi tehditler oluşturduğuna dikkat çeken Emiroğlu şu şekilde konuştu: “Genetik araştırma sonucu Endonezya’dan Türkiye’ye getirildiğini tespit ettik. Kedi balıkları karada yürüyebiliyorlar. Karada yürümeleri de yayılış hızını artırabiliyor. Florida’da kedi balıklarına tasma takıp, gezdiriyorlar. Bu balık da akvaryumda beslenmiş ve aynı yere bırakılmış.

Dünyadaki en tehlikeli 100 ekolojik canlıdan biri

Bu canlı dünyadaki en tehlikeli 100 ekolojik canlıdan birisi olarak tanımlanıyor. Bu balığın bizim sularımızda olması büyük bir talihsizlik. Bu balıklar yavrularını suyun kenarındaki yarların içine bırakıyorlar. Yavruların çıkmış olduğu oluklar bir süre sonrasında çöktüğü için su karasallaşıyor. Bu su havzalarımızı kaybetmemize sebep olabilir. Pırıl pırıl akan bir derenin bir süre sonrasında otlarla kaplandığını, karasallaştığını görmemiz mümkün. İyi niyetlerle sulara bıraktığımız bu canlılar ülkemiz için, dünyamız için oldukça ciddi tehditler oluşturuyorlar. Her canlı olduğu yerde güzeldir. Başka yere taşındığı vakit negatif neticeleri bununla beraber getiriyor.”

‘Tüm Sakarya havzasını istila etme potansiyeline sahipler’

Tehkikenin göründüğünden daha büyük olduğuna işaret edenEmiroğlu, şu şekilde devam etti: “İklim değişikliğinin tesirleri sularımızdaki sıcaklığı artırırsa birçok havzamızda bu balıkları görür hale geleceğiz. Şu anda oldukça şanslıyız. Isı bunlar için bir bariyer. İnönü ilçesindeki Sarısu kısmında dar bir alana sıkışmış durumdalar. Fakat su sıcaklıkları iki üç aşama artacak olursa, ya da bu balıklar zaman içinde soğuk suya alışırsa tüm Sakarya havzasını istila etme potansiyeline sahipler şundan dolayı oldukça süratli ürüyorlar, süratli besleniyorlar.”