Orta Çağ’da Kediler: Orta Çağ elyazmalarının bize atalarımızın evcil hayvanları hakkında öğrettikleri

Madeleine S. Killacky, Bangor University Wales, 24 Aralık (Söyleşi) Kediler orta çağda fena bir üne sahipti. Putperestlik ve büyücülükle varsayılan bağlantıları, onlara çoğu zaman şüpheyle yaklaşıldığı anlamına geliyordu.

Sadece doğaüstü vakalarla ilişkilendirilmelerine karşın, ortaçağ el yazmaları, tüylü dostlarımızın şaşırtıcı derecede keyifli resimlerini sergiliyor.

Bu (çoğu zaman fazlaca gülünç) tasvirlerden, kedilere karşı ortaçağ tutumları hakkında fazlaca şey öğrenebiliriz – en azından günlük ortaçağ yaşamının merkezi bir demirbaşları olduklarını değil. Orta çağlarda, erkekler ve hanımefendiler çoğu zaman besledikleri hayvanlarla tanımlanırdı.

Mesela, evcil maymunlar egzotik olarak kabul edildi ve uzak diyarlardan ithal edildikleri için sahibinin varlıklı bulunduğunun bir işareti olarak kabul edildi.

Evcil hayvanlar, soyluların kişisel kimliğinin bir parçası haline geldi.

Arkadaşlık haricinde hiçbir işlevsel amaç olmaksızın ilgi, şefkat ve kaliteli mamayla beslenmiş bir hayvanı beslemek, yüksek statü anlamına geliyordu.

Orta çağdaki yüksek statülü adam ve bayanların, yüksek statülerini belirtmek için portrelerini bir evcil hayvanın, çoğu zaman kedi ve köpeklerin eşliğinde tamamlamaları alışılmadık bir durum değildi.

Ortaçağ evinde bir evcil hayvan olarak statülerini yansıtıyor benzer biçimde görünen ziyafetlerin ve öteki evsel alanların ikonografisinde kedilerin resimlerini görmek olağan bir durumdur.

Pietro Lorenzetti’nin Son Akşam Yemeği’nde (üstte), bir kedi ateşin yanında otururken, minik bir köpek yerdeki bir tabak artıkları yalıyor.

Kedi ve köpek sahnede anlatısal bir rol oynamaz, bunun yerine seyirciye buranın evsel bir alan bulunduğunu işaret eder.

Benzer şekilde, Hollanda Saat Kitabı’nın (Orta Çağ’da belirli dualarla günün bölümlerini belirleyen yaygın bir yakarma kitabı türü) minyatüründe, rahat bir ev sahnesinde bir adam ve hanım, iyi bakılmış bir ev sahnesinde yer alır. kedi sol alt köşeden bakıyor.

Gene kedi, görüntünün merkezi ya da kompozisyonun odak noktası değildir, sadece bu ortaçağ ev ortamında kabul edilir.

Tıpkı bugün olduğu benzer biçimde, ortaçağ aileleri kedilerine isim verdiler.

Mesela, Beaulieu Manastırı’ndaki 13. yüzyıldan kalma bir kedi, bir ortaçağ el yazmasının kenar boşluklarında söz mevzusu kedinin bir karalamasının üstünde görünen yeşil mürekkep yazısına gore “Mite” olarak adlandırıldı.

Kraliyet muamelesi Kedilere ortaçağ evinde iyi bakılırdı. 13. yüzyılın başlarında, Cuxham’daki (Oxfordshire) malikanenin hesaplarında bir kedi için satın alınan peynirden bahsediliyor, bu da onların kendi başlarına bakmaya bırakılmadıklarını gösteriyor.

Aslına bakarsak, 14. yüzyılda Fransa’nın Bavyera kraliçesi Isabeau, evcil hayvanları için aksesuarlara aşırı oranda para harcadı.

1387’de evcil sincabı için incilerle işlenmiş ve altın tokalı bir tasma yaptırdı.

1406 senesinde, kedisine hususi bir örtü yapmak için parlak yeşil kumaş satın alındı. Kediler bununla beraber bilginlerin ortak arkadaşlarıydı ve 16. yüzyılda kediler hakkında methiyeler alışılmadık bir şey değildi.

Bir şiirde kedi, bir alimin hafifçe ve en sevgili arkadaşı olarak anlatılır.

Bunun benzer biçimde methiyeler, evcil kedilere karşı kuvvetli bir duygusal bağa işaret eder ve kedilerin yalnızca sahiplerini neşelendirmekle kalmayıp bununla beraber okuma ve yazma benzer biçimde sıkıntılı zihinsel zanaattan iyi mi hoş bir halde dikkat dağıttığını gösterir.

Manastırlardaki kediler Kediler, ortaçağ dini mekanlarında bir statü sembolü olarak bolca oranda bulunur. Mesela kedileri olan rahibelerin resimlerini (minik resimler) içeren pek fazlaca Orta Çağ el yazması vardır ve Kediler, Books of Hours’un kenar boşluklarında sık sık karalamalar olarak görünür.

Sadece ortaçağ vaaz literatüründe kedilerin bakılması mevzusunda da pek fazlaca eleştiri var.

14. yüzyıl İngiliz vaizi John Bromyard, onları fakirler açken yarar elde eden zenginlerin gereksiz ve aşırı beslenmiş takıları olarak görüyordu.

Kedilerin de şeytanla ilişkilendirildiği kaydedilmiştir.

Fare avlarken gösterdikleri gizlilik ve kurnazlıkları takdir ediliyordu – sadece bu devamlı arkadaşlık için arzu edilen niteliklere dönüşmüyordu.

Bu dernekler, Kara Ölüm ve öteki orta yaş vebaları esnasında zararı olan tesirleri olan bazı kedilerin öldürülmesine yol açtı, daha çok kedi pire istilasına uğramış fare popülasyonlarını azaltmış olabilir.

Bu çağrışımlar sebebiyle birçok şahıs, dini tarikatların mukaddes alanlarında kedilerin yeri olmadığını düşündü.

Bununla beraber, dini toplulukların üyelerinin kedi beslemesine izin verilmediğini belirten herhangi bir resmi kaide yok benzer biçimde görünüyor – ve uygulamanın devamlı eleştirisi, kim bilir evcil kedilerin yaygın bulunduğunu gösteriyor.

Dini topluluklarda devamlı toplumsal olarak kabul edilebilir olarak görülmeseler bile, kedilere hala iyi bakılıyordu. Bu, manastırlarda gördüğümüz keyifli görüntülerde açıkça görülüyor.

Çoğunlukla, kediler ortaçağ evinde oldukça rahattı. Ve birçok ortaçağ el yazması ve sanat eserindeki oyunbaz betimlemelerinin açıkça ortaya koyduğu benzer biçimde, ortaçağ atalarımızın bu hayvanlarla ilişkileri bizimkinden o kadar da değişik değildi. (Söyleşi) FZH

(Bu öykü, Devdiscourse ekibi tarafınca düzenlenmemiştir ve sendikasyon beslemesinden otomatikman oluşturulmuştur.)