Avrupa’da enerji krizi sebebiyle fabrikalar kapanırken, Türkiye yeni tedarikçi olarak öne çıkıyor. Kağıt-ambalaj, kimyevi ürünler ve demir-çelik-alüminyum siparişlerinin Türkiye’ye kayması planlanıyor. Sektör temsilcileri, “İhracat yüzde 20 artar” diyor
Avrupa’da enerji krizi fabrikalara teker teker kilit vurdurmaya başladı. Rusya’nın Şimal Akım’dan gelen gazı sınırsız kesme kararının arkasından hafta başlangıcında fiyatlar uçuşa geçti. Gaz yüzde 30 daha zamlandı. Fiyatların zirve yapması bilhassa enerjiyi yoğun kullanan cam, kimya, kağıt, demir-çelik, alüminyum, gübre fabrikalarını zorluyor. Elektrik fiyatlarıyla başa çıkamayan fabrikalar ya üretimi azaltıyor ya da durduruyor.
Hal bu şekilde olunca demir-çelik-alüminyum, kağıt-ambalaj ve bazı kimyevi ürünlerde siparişlerin Türkiye‘ye kayması planlanıyor. Bu sektörlerin ihracatında ise averaj yüzde 20 artış öngörülüyor.
Avrupa’da Üretim Duruyor
Hollanda’da Delfzijl şehrindeki Damco Alüminyum fabrikası geçen hafta kepenk indirdi. Aldel şirketi, yüksek enerji fiyatlarını gerekçe göstererek Farmsum’daki fabrikasını kapatma sonucu aldı. Çinko üreticisi Nrystar da eylülde üretimi durdurdu. Norsk Hydro Slovakya’daki alüminyum tesisini ay sonunda kapatmayı planlıyor.
Slovenya’nın alüminyum şirketi Talum üretimi kapasitenin beşte birine indiriyor. Alcoa da Norveç’teki Lista tesisinde bir hattı azaltacak. Avrupa’nın 1 milyon tona yakın alüminyum kapasitesi şu anda dönem dışı kalmış durumda. Avrupa’daki alüminyum ve çinko tesislerinin kabaca yarısının kapanmış olduğu tahmin ediliyor.
Norveç merkezli dünyanın en büyük gübre şirketi Yara, Avrupa’daki amonyak bazlı üre ve azotlu gübre üretiminde yüzde 50’lik bir kesinti yapmış oldu. İngiltere’nin en büyük gübre tesisi CF Fertilizers UK de Billingham tesisinde üretimi geçici olarak durduracağını deklare etti. Polonya’daki iki büyük gübre üreticisi, faaliyetlerini durduracaklarını duyurdu. Alman kimya şirketi K+S, ek yakıt maliyetlerinin milyonlarca euro olacağını tahmin ediyor. Avrupa’da çiftçiler, besin ve bira üreticileri panikte. Polonya’daki en büyük üçüncü bira şirketi Carlsberg Polska, bira üretimini durdurmayı planladığını ve öteki üreticilerin de aynı şeyi yapmak zorunda bulunduğunu söylemiş oldu.
Cam ve Çelikçileri de Vurdu
Enerji krizi Avrupa genelinde paslanmaz çelik ve cam fabrikalarını da vurmuş durumda… Birçok şirket cam stokluyor. Lüks otomobil üreticisi Audi AG’nin Strateji Başkanı Silja Pieh, camı örnek olarak göstererek, “Rusya’nın Almanya için doğalgazı kapatması yeni bir parça krizine niçin olacak” dedi. Avrupa’nın ortalama 3 milyon ton paslanmaz çelik kapasitesi de risk altında. Ağustos ayı başlangıcında, Belçikalı Aperam Mill, Genk ve Charleroi’de üretimi azalttı. İspanyol şirketi Acrinox, üretimi keseceğini ve çalışanlarının ortalama yüzde 85’ini kısa çalışmaya geçireceğini duyurdu.
Belçika’daki birçok şirket de yüksek enerji tutarları sebebiyle üretim tesislerini kapatmak mecburiyetinde bırakıldı.
Enerji Tedarikinde Yetersizlik Yaşanıyor
Enerji tedarikindeki yetersizlik endişesi resesyon kaygılarını artırırken, yüksek enerji tutarları hem hane halkının hem de iş dünyasının karamsarlığını körüklüyor. Ekonomik durumun göstergesi sayılan S&P Global Satın Alma Yöneticileri Endeksi temmuzda 49.9 puanken, ağustosta 18 ayın en düşük seviyesine gerileyerek 48.9 oldu. Avrupa’nın en büyük ekonomisi olan Almanya’da hizmetler sektörü ağustosta ikinci kez geriledi. Euro Bölgesi’nde yatırımcı itimatı de 28 ayın en düşük seviyesine geldi.
- Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Nail Olpak
Avrupa’ya Tedarikte Zorlanmayız
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Nail Olpak, Avrupa’daki enerji krizinin Rusya’nın Şimal Akım 1 hattını kesmesiyle yeni bir aşamaya geçtiğini söylemiş oldu. Avrupa’nın alternatif enerji kaynaklarını artırmaya çalıştığını özetleyen Olpak, “Bu çalışmaların sonucu 3-4 yılda görülecektir. Dolayısıyla Rusya gazına bağımlılığı yüksek olan Avrupa ülkelerinin çoğunda üretimde sıkıntıların ortaya çıkması olası” dedi. Türkiye’nin salgından beri üretim, lojistik ve tedarik zincirlerinde aksama yaşamamaya ehemmiyet verdiğini özetleyen Olpak, “Avrupa’da endüstri ürünlerinin üretiminde bir aksama olursa firmalarımız bunu tedarik etmede zorlanmayacaktır. AB aslına bakarsan en mühim ihracat pazarımız olup önümüzdeki ihtimaller içinde zor süreçlerinde sanayimiz bu mevzuda onlara destek olacaktır” şeklinde konuştu.
- ASKON Başkanı Orhan Aydın
Enerji Üçte Bir Fiyatına
ASKON Başkanı Orhan Aydın, Türkiye’nin Avrupa’ya bakılırsa enerjiyi üçte bir maliyetle satın aldığına dikkat çekerek, “İtalya’da enerji maliyeti 60 euro/cent iken bu durum Türkiye’de artan enerji fiyatlarına karşın 20 euro/cent” dedi. Avrupa’da yaşanmış olan enerji krizi sebebiyle bilhassa kış mevsiminde birçok fabrikada üretimin aksayacağını özetleyen Aydın, “Türkiye’nin bilhassa kağıtambalaj, demir-çelik ve kimya sektörleri ihracatının yüzde 20 artmasını bekliyoruz” diye konuştu.
- Oluklu Mukavva Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Buğra Sükan
Mukavva Üretimi Artacak
Oluklu Mukavva Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Buğra Sükan, Avrupa’da yaşanmış olan enerji krizinin bazı ürünlerin arzını Türkiye’ye taşıyacağını söylemiş oldu. Sükan, “Bilhassa cam, seramik şeklinde enerji yoğun sektörlerin enerji krizi sebebiyle üretime ara vereceklerini ve bu ürünlerin Türkiye’den tedarik edilebileceğini öngörüyoruz. Bu ürünlerin ihracatı için lüzumlu nakliye ambalajının Türkiye’deki oluklu mukavva üretimini artırmasını bekliyoruz” diye konuştu.
- TEKFEN Tarımsal Sanayi CEO’su Hakan Göral
Kalıcı Fırsatlar Yaratacak
TEKFEN Tarımsal Sanayi CEO’su Hakan Göral, Avrupa’da enerji krizinden en fazlaca etkilenen gübre çeşidinin azotlu gübreler bulunduğunu belirterek, “Başta üre gübresi olmak suretiyle nitratlı gübre çeşitlerine ve amonyum sülfat gübresine bir talep hayata merhaba dedi. Devletimizde üretimin yüzde 40’ının ihracına izin veriliyor. Bunun tamamı kullanılacaktır. Rusya’dan alınan bu ürünün belli oranı Türkiye’ye kayacak. Bu tecim rotalarında kalıcı fırsatlar yaratabilir” şeklinde konuştu.
- Kibar Tüm ortaklık Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kibar
Öncelik Türkiye Olacak
Kibar Tüm ortaklık Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kibar, alüminyum üretiminde en büyük girdinin yüzde 65 ile enerji bulunduğunu belirterek, Avrupa’da birçok fabrikanın üretimini durdurduğunu söylemiş oldu. Alüminyumun otomotiv, yalıtım, beyaz eşya şeklinde sektörlerde kullandığını aktaran Kibar, “Bu sektörlerde üretimin devam etmesi halinde öncelikli pazarlarının Türkiye olacağını ve alüminyum ihracatının artacağını düşünüyoruz” dedi.
- Akyüz Plastik Yönetim Kurulu Başkanı Murat Akyüz
Boya Kimyasalı İçin Gelecekler
Akyüz Plastik Yönetim Kurulu Başkanı Murat Akyüz, Avrupa’da yaşanmış olan enerji krizinin Türk firmalar için iki yönlü tesir yaratacağını belirterek, “Organik, besin, otomotiv kimyasallarında en büyük tedarikçimiz Avrupa. Dolayısıyla burada tedarik problemi çıkabilir. Sadece kauçuk, boya ve ilaç kimyasallarında alıcılar rotasını Türkiye’ye kıracaktır. Bu alanda ihracatımızın yüzde 15 artacağını öngörüyoruz” şeklinde konuştu. (Sabah)
Yoruma kapalı.